Rotterdam heeft een rijke historie en die is uiteraard onuitputtelijk. Iedere dag opnieuw wordt het verleden aangevuld met tal van kleine feiten. Via beeld en tekst voegen zij iets toe aan onze gemeenschappelijke (contemporaine) geschiedenis. Journalisthistoricus Joris Boddaert beschrijft iedere zondag in deze rubriek een Rotterdamse foto. Meestal is het fotografisch beeld onbekend en van langer geleden.
Reacties: [email protected]

Kindertehuis

‘Op de markt is uw gulden een daalder waard’. Een bekende slogan uit de vorige eeuw. De gulden had pakweg 40 jaar geleden op de markt inderdaad best wel wat waarde. Voor deze foto, in een plastic mapje, samen met nog vier andere Rotterdam-foto’s, moest ik twee kwartjes dokken. Alleszins redelijk. Het was rond 1985 op de bekende zaterdag-centrummarkt. Het was bij een rommelig stalletje bric-à-brac onder het luchtspoor. Achterop de foto staat een stempel van het gemeentearchief met als tijdsaanduiding: circa 1910. Wie wat bewaart, die heeft wat; nu komt de foto mooi van pas.

Wij zien 22 wat schamele kleuters in de leeftijd van vier tot zes jaar: 11 meisjes en 11 jongens. Echt veel vreugde stralen zij niet uit. Maar dat kan te maken hebben met het feit dat zij ‘op foto’ moeten. Dat overkomt hun uiteraard maar zelden. Wat opvalt is de eenvormige kleding. Het is allemaal even grauw. De helft draagt een witte overgooier, daar herkennen we de meisjes aan. Let eens op al die kale koppies, tegen de hoofdluis. De elektrische tondeuse bestond nog niet; hupsakee, dan maar met de hand.

Het moet dus gaan om een opvangtehuis voor wezen, vondelingen en ‘afgedankte’ kindertjes. De twee bevoogdende ‘regentessen’ hebben duidelijk de leiding. Achteraan staan twee meisjes in een wit schort. Het lijken verpleegsters, maar het zullen wel de kleuterleidsters of -verzorgsters zijn.

Het speelgoed van de kinderen bestaat voornamelijk uit vierkante houten blokjes met afbeeldingen. De hanglamp is sierlijk en is een tikkeltje art nouveau. Onder aan de lamp bengelt aan een touwtje een speelgoedje. De kunstwerkjes aan de muur zijn weinig inspirerend, maar dat zal het jonge grut een zorg zijn.

De twee houten tafels, haaks op elkaar, tonen nogal eenvoudig. De houten tweezitsbank met de hoog opstaande rugleuning, bezet door vijf kinders, is van het geringste geriefelijke verstoken. Ach, ook dat lijkt het grut absoluut niet te deren. In tegendeel. Gedraaid, richting fotograaf, leunen er drie met de armen over de leuning. De naam van het tehuis? Dat valt moeilijk te achterhalen. Maar is het belangrijk? Verandert die kennis ook maar iets aan de wat triestige situatie?